Kerkuilen zijn gezegend met bijzondere eigenschappen. Allemaal zeer nodig om hun prooien te kunnen vangen.
de lichte en donkere vorm Foto André Eijkenaar
Grote draaicirkel
De kerkuilenfamilie telt 35 ondersoorten. Ze komen in een
groot deel van de wereld voor. In Nederland zijn twee ondersoorten waar te
nemen. De donkere vorm, die zeer algemeen is, en de lichtere vorm.
Het lichaam van de kerkuil is smal en bedekt met lichte
veren en weegt 300 tot 400 gram. De brede vleugels hebben een spanwijdte van
bijna een meter. Opvallend is verder de ronde kop met de grote, donkere ogen,
die onbeweeglijk in de oogkas zitten. De kerkuil moet zijn kop draaien als hij
in een andere richting wil kijken. Terwijl het lichaam roerloos op zijn plaatst
blijft, kan een kerkuil zijn of haar kop, zowel links als rechts, 270 graden
draaien. Niet iets om thuis te proberen.
Oren verschoven van elkaar
De kerkuil leeft voornamelijk 's nachts. Hij vertrouwt dus
veel op zijn z'n zintuigen. De oren van de kerkuilen zitten aan de zijkant van
z'n kop en zijn verhoudingsgewijs groot, wat logisch is als je 's nachts moet
jagen. Ze zitten ook iets verschoven van elkaar, waardoor de kerkuil in het
donker op gehoor akelig precies de plek van zijn prooi weet. Kerkuilen kunnen
nooit doof worden, want in tegenstelling tot de mens worden de haarcellen in
het slakkenhuis vervangen door geheel nieuwe haartjes. Daardoor blijft het
gehoor een leven lang optimaal. Een geweldige aanpassing.
Drie keer zoveel zien als de mens
Een deel van het gezichtsveld ziet de kerkuil met beide
ogen, waardoor hij de afstand tot zijn prooien goed kan inschatten. De kerkuil
heeft ook grote pupillen en ziet wel drie keer zoveel als de mens. De pupillen
van uilen zijn overdag heel klein zijn en ’s nachts staan ze volledig open. Een
beschermend doorschijnend knipvlies doet dienst als een soort zonnebril.
Geruisloos vliegen
Zelfs met deze uitstekend toegesneden 'uitrusting’ zou de
kerkuil nog niet in staat zijn om de waakzame en snelle prooidieren te grijpen.
Ook een geruisloze vlucht is van groot belang. Door de bijzondere structuur van
de veren en de grote vleugels kunnen kerkuilen langzaam en geruisloos vliegend
de bodem afzoeken.
Het zijn deze eigenschappen die de kerkuilen tot heersers
van de duisternis maken. Het zijn nachtvogels bij uitstek: indrukwekkend en
fascinerend.
Blogger Mariska stelt zich voor
Bent u nieuwsgierig naar het blog van Mariska? Woensdag kunt
u het lezen!
gehoorgang kerkuil Foto André Eijkenaar
De stichting Kerkuilenwerkgroep heeft tot doel het ‘beschermen van de kerkuil’ door ‘het geven van voorlichting en educatie, door het plaatsen van nestkasten en het verzamelen en registreren van gegevens’. De stichting is een overkoepelende landelijke organisatie met ongeveer 1.000 vrijwilligers, die werkzaam zijn in 16 regio’s die landelijk ruim 10.000 kerkuilnestkasten beheren en controleren. Dankzij de inspanningen van deze vrijwilligers en de medewerking van boeren en burgers is de broedpopulatie van kerkuilen toegenomen van ongeveer 100 broedparen eind jaren ’70 tot 3.000 nu. Meer weten?
Bezoek de website van Kerkuilenwerkgroep Nederland
Vogelbescherming Nederland - Samen voor vogels en natuur
