Navigatie overslaan
Koolmees / Hans Peeters Alle berichten

Onderzoek bestrijdingsmiddelen in koolmees-nesten

Geplaatst op 16 oktober 2024

Gastauteur: Peter Lindenburg, Hogeschool Leiden

We gaan in heel Nederland onderzoek doen naar de hoeveelheid gif in onze directe leefomgeving. We gebruiken hiervoor niet-uitgekomen eieren en jonge koolmezen die dood in het nestje worden gevonden. Wil jij ons hierbij helpen? Meld je alvast aan en ontvang precieze uitleg.

In Nederland nemen de zorgen over de mogelijke schadelijke effecten van bestrijdingsmiddelen voor de volksgezondheid en biodiversiteit toe. Om de effecten goed te kunnen onderzoeken is het noodzakelijk om te weten in hoeverre bestrijdingsmiddelen in onze directe leefomgeving voorkomen. Dat gaan we dus achterhalen.

Koolmees / Hans Lebert Fotogalerij Koolmezen zijn erg geschikt voor het onderzoek, want ze nestelen vaak in de buurt van mensen, zelfs in tuinen. Koolmees / Hans Lebert Fotogalerij

Aan hoeveel gif worden we blootgesteld?

Om in kaart te brengen aan hoeveel gif we in het dagelijkse leven worden blootgesteld, start Kenniscentrum Leiden Centre for Applied Bioscience van Hogeschool Leiden, samen met Vogelbescherming Nederland en andere partners een onderzoek. Als indicatie gebruiken we de hoeveelheid gif die aanwezig is in niet-uitgekomen eieren en jonge koolmezen die dood in het nest worden gevonden. En om dat te verzamelen, hebben we jouw hulp nodig!

We leven zij aan zij met koolmezen

Koolmezen zijn erg geschikt voor dit onderzoek, want ze nestelen vaak in de buurt van mensen, zelfs in tuinen. En tijdens het broedseizoen verzamelt een koolmees nestmateriaal en duizenden rupsen in zijn directe omgeving, die dus ook vaak onze directe leefomgeving is. Als er inderdaad bestrijdingsmiddelen aanwezig zijn, komen die in de koolmezen, hun eieren en jongen terecht. Daar kunnen wij de gifstoffen terugvinden.

Koolmees / Shutterstock Tijdens het broedseizoen verzamelt een koolmees nestmateriaal en duizenden rupsen in zijn directe omgeving. Koolmees / Shutterstock

Meet de Mees

In het onderzoeksproject ‘Meet de Mees - de koolmees als biomonitoring tool voor de verspreiding van bestrijdingsmiddelen’, gaan we uit heel Nederland niet-uitgekomen eieren en dode jonge koolmezen verzamelen die na afloop van het broedseizoen achterblijven in de nestkasten. Je raadt het al, daarvoor hebben we jouw hulp nodig!

Overzicht bestrijdingsmiddelen in heel Nederland

De eieren en dood gevonden jonge vogels analyseren we in ons lab op de aanwezigheid van bestrijdingsmiddelen. Zo krijgen we een overzicht van de verspreiding van bestrijdingsmiddelen in Nederland. Op basis hiervan kan gericht beleid worden ontwikkeld om bestrijdingsmiddelgebruik te verminderen en daarmee een gezondere leefomgeving voor mens en mees te bevorderen.

Koolmees nestmateriaal / Paul Voogsgerd Fotogalerij Het aankomende broedseizoen van 2025 is een zeer belangrijk jaar voor Meet de Mees. Koolmees nestmateriaal / Paul Voogsgerd Fotogalerij

Meld je alvast aan

Het aankomende broedseizoen van 2025 is een zeer belangrijk jaar voor Meet de Mees: dan starten we met het aanleggen van een zo groot mogelijke collectie dode nestjongen en niet-uitgekomen eieren van de koolmees uit heel Nederland. Wil je ons hierbij helpen? Meld je dan alvast aan via meetdemees@hsleiden.nl, dan word je op de hoogte gehouden van het project en ontvang je precieze uitleg over hoe je kunt helpen.

De partners in dit onderzoek

‘Meet de Mees: de koolmees als biomonitoringtool voor de verspreiding van bestrijdingsmiddelen’ is een onderzoeksproject dat wordt gesubsidieerd door Nationaal Regieorgaan SIA. Het project wordt onder leiding van Peter Lindenburg (lector Analytical Biosciences) uitgevoerd in samenwerking met partners zoals Universiteit Leiden (CML), NIOO-KNAW, Vogelbescherming Nederland, Sovon Vogelonderzoek Nederland, Stichting Vogelklas Karel Schot, de Gemeente Leiden, Vereniging Meten=Weten, werkgroepNESTKAST, Naturalis en Mbo Rijnland.

Seizoensnieuwsbrief

Ontvang gratis vijf keer per jaar leuke informatie over vogels in je tuin en daarbuiten. Met o.a. filmpjes en tips voor de tuin, tips om vogels te herkennen, aanbiedingen en acties.

Ja, ik meld me aan

Help mee vogels beschermen

Vogels zijn er overal en altijd: alledaags en fascinerend, spannend en ontroerend tegelijk. Wij kunnen ons een wereld zonder vogels niet voorstellen. Help mee vogels beschermen en ontvang ook nog eens ons magazine Vogels.

Word lid