Nieuwe broedplekken voor kustvogels in Zeeland

Dit jaar zijn er drie schelpenstrandjes aangelegd in Zeeland, zodat bedreigde vogels als bontbekplevier, strandplevier en scholekster meer kansen krijgen om jongen groot te brengen. Deze vogels maken op zo’n ondergrond een klein nestkuiltje waarin ze hun eieren leggen die dan nauwelijks opvallen. Volgend jaar volgen er nog twee schelpenstrandjes. In totaal zijn dan vier plekken in de Oosterschelde en één in de Westerschelde verbeterd voor deze vogels die sterk in aantal achteruitgaan.

Als het aan Vogelbescherming ligt blijft het hier niet bij en worden de komende decennia een groot aantal maatregelen uit het Actieplan Deltanatuur 2050 uitgevoerd. De maatregelen uit het plan moeten ervoor zorgen dat de natuurdoelen in de Zuidwestelijke Delta gehaald worden.

De Zuidwestelijke Delta is als nationaal en internationaal topgebied voor vogels van zeer groot belang voor broedvogels, pleisterende en overwinterende vogels. Veel kenmerkende (vogel)soorten van het gebied hebben het helaas zwaar en gaan in aantallen achteruit met als gevolg dat nationale en internationale natuurdoelen niet gehaald worden.

Wil de Zuidwestelijke Delta haar grote betekenis voor deze vogelsoorten behouden, dan moet de huidige situatie sterk verbeteren en in ieder geval niet verder verslechteren. Voor Vogelbescherming reden om samen met andere partijen over te gaan tot actie. Samen met de partners uit de Coalitie Delta Natuurlijk en met medewerking van het ministerie van LNV, de Rijksdienst voor ondernemend Nederland, Rijkswaterstaat, de provincies Zeeland, Zuid-Holland en Noord-Brabant heeft Vogelbescherming de afgelopen tijd gewerkt aan een reeks concrete maatregelen om vogelpopulaties weer gezond te krijgen in de Zuidwestelijke Delta.

De nadruk in het actieplan ligt op voor de delta kenmerkende vogelsoorten, zoals kustbroedvogels, wadvogels en watervogels. De gedachte daarbij is dat als je de leefomgeving voor deze kenmerkende deltasoorten op orde brengt, je daarmee de gehele deltanatuur een positieve impuls geeft.

De leefomgeving voor vogels in de Zuidwestelijke Delta is de afgelopen 70 jaar enorm veranderd. Het gebied was ooit één van de grootste natuurlijke rivierdelta’s in Europa met bijbehorend kustsysteem en dynamiek. Nu is het een geheel ingericht en grotendeels getemd rivieren-kustlandschap. De invloed van zout water is op veel plaatsen afgenomen. Eb en vloed is in veel grote wateren verdwenen, waardoor slikken en schorren grotendeels verdwenen. Maar ook de toenemende recreatie, de visserij en de aanleg van windparken maakt het voor vogels steeds moeilijker om er te overleven.

Om de situatie in de Zuidwestelijke delta te verbeteren en te komen tot gezonde, gezonde vogelpopulaties, moeten álle maatregelen uit het plan uitgevoerd worden. Belangrijk om snel mee te starten zijn de maatregelen die moeten zorgen voor rust. Dat kan door het handhaven en uitbreiden van rustgebieden voor vogels. Verder is het nodig om gebieden anders in te richten ten faveure van vogels. De aanleg van de schelpenstrandjes is hier een voorbeeld van.

Ook nodig zijn grootschalige aanpassingen in de infrastructuur, zodat zoet- en zoutwaterdynamiek en sedimentatie- en erosieprocessen weer toegelaten worden. Deze aanpassingen in het landschap zijn het hardst nodig voor natuurherstel. Ruimte bieden aan natuurlijke dynamiek is óók van belang om ons aan te passen aan de gevolgen van de klimaatcrisis. Het natuurherstel van de Hedwige-Prosperproject is hier een mooi voorbeeld van. Het zijn maatregelen die vragen om een lange adem, zoveel is duidelijk.