Huiskraai
House Crow, Corvus splendens - Kraaien (Corvidae)
De huiskraai is een van de kraaiachtigen die zich graag ophoudt in havensteden en zich verplaatst via schepen. Zo is hij ook in Nederland gekomen: in 1994 zaten de eerste drie vogels in Hoek van Holland. Vanwege zijn manier van verspreiden, vermeende agressieve gedrag naar andere soorten en mogelijke schade aan de populatie van inheemse soorten en landbouwgewassen wordt de soort gezien als invasieve exoot. In 1997 bracht een paar één jong groot en sindsdien hebben ze zich heel langzaam uitgebreid, met in 2004 ten minste 12 en 2013 25 exemplaren. Na een gerechtelijke uitspraak in 2013 is men overgegaan tot het ruimen van alle vogels.
Snel naar informatie over:
Herkenning
De huiskraai lijkt heel erg op de kauw met een donkergrijze hals en zwart gezicht, maar heeft een langere snavel en meer grijs op de hals en buik. Bovendien is hij wat groter en heeft hij in alle kleden een zwart oog.
Geluid
Roept doorgaans niet veel, af en toe een kraaiachtig "raaa..raaa" maar heser en scheller. Bij alarmering een staccato "kréa-kréa-kréa".
37-42 cm, spanwijdte 68-80 cm
Cursus Vogels in Nederland
Leefwijze
Broeden
Broedt van begin april tot juli, maar in oorspronkelijk verspreidingsgebied (India) meer gebonden aan natte/droge seizoen. Legt 4 eieren. Broedduur 16-17 dagen. Het nest bevindt zich hoog in bomen. Kan kolonies vormen. Na 21-28 dagen zijn de jongen vliegvlug.
Leefgebied
Komt altijd voor in stedelijk gebied en havens, met aanwezigheid van bomen en voedsel in de vorm van afval.
Voedsel
Alleseter. Vormt vaak sociale groepen waarmee eten wordt gezocht. Eet werkelijk bijna alles wat eetbaar is, van jonge vogels en insecten tot etensresten en aas.
Vogeltrek
Normaliter standvogel, maar kan zich geregeld verspreiden als verstekeling op schepen. Is op die manier al in diverse havensteden terechtgekomen, en in het Midden-Oosten en langs de oostkust van Afrika zijn op die manier al diverse kolonies ontstaan, waarvan sommige voor serieuze overlast zorgen.
Eropuit met MijnVogelvinder.nl
Verspreiding en aantal
uiterst schaarse broedvogel | jaarrond aanwezig
Voor het eerst in Nederland in 1994, eerste broedgeval in 1997, maximaal 27 exemplaren in 2012, waarna door de overheid werd besloten om deze invasieve exoten te doden.
Aantallen in Nederland
| Aantal broedparen | 0 (in 2023) |
| Geschat maximum aantal overwinteraars | 15-33 (in 2013-2015) |
| Doortrekkers | Broedvogel - jaarrond aanwezig |
Bron: sovon.nl
Meer weten over trends? Kijk op sovon.nl.
Waarnemingen
Bron en meer waarnemingen: Waarneming.nl
Kijktip
Vanaf 1995 bevinden zich enkele huiskraaien in Hoek van Holland.
In Europa
In Frankrijk, Polen, Hongarije, Denemarken en Ierland zijn eerder exemplaren verschenen. Verder is de soort voornamelijk te vinden in India en als exoot in het Midden-Oosten en Oost-Afrika.
Meer informatie
Bescherming
De huiskraai geldt in Nederland als een invasieve exoot. De overheid heeft ervoor gekozen de vogels in Hoek van Holland te doden.
Wat wij doen
Elders in de wereld heeft de huiskraai, die in India een thuis heeft, inheemse soorten verdrongen. Om die reden heeft Vogelbescherming geen bezwaar gemaakt toen de overheid besloot de in Nederland aanwezige vogels te doden. Zie ons standpunt over exoten.
Wet- en regelgeving
De huiskraai is een invasieve uitheemse vogelsoort. De soort geniet geen bescherming op grond van de Europese Vogelrichtlijn en de Nederlandse Omgevingswet, omdat de soort niet van nature in het wild voorkomt in de Europese Unie. Het gaat om een uitheemse vogelsoort die door de mens is geïntroduceerd buiten diens natuurlijke verspreidingsgebied, zich nadien in de vrije natuur heeft weten te handhaven en is gaan voortplanten. Er zijn desalniettemin enkele regels van toepassing op invasieve uitheemse soorten.
Algemene regels
De wet bevat algemene regels die van toepassing zijn op invasieve uitheemse vogelsoorten. Het gaat om:
- de algemene zorgplicht die stelt dat iedereen voldoende zorg moet dragen voor de fysieke leefomgeving;
- het algemene verbod op dierenmishandeling (Wet dieren).
De wet bevat daarnaast specifieke regels die van toepassing zijn op uitheemse soorten. Het gaat om:
- het verbod op het uitzetten of vrijlaten van dieren of hun eieren in de vrije natuur;
- het verbod op het opzettelijk importeren, exporteren of doorvoeren van deze soort;
- het verbod op het opzettelijk houden, kweken, verhandelen, gebruiken van deze soort;
- het verbod voortplanting of kweken toe te staan;
- een bevoegdheid voor de provincie om (categorieën) personen opdracht te geven om populaties van aangewezen diersoorten te verwijderen of beperken
Uitzonderingen op de bovenstaande verboden zijn onder voorwaarden mogelijk.
Bijzondere regels
De huiskraai staat op de Europese lijst van zorgwekkende invasieve uitheemse soorten. Deze lijst is vastgesteld op grond van EU verordening 1143/2014 betreffende de preventie en beheersing van de introductie en verspreiding van invasieve uitheemse soorten. Deze verordening bevat diverse ge- en verboden over de soorten op de Europese lijst, zoals een import- en handelsverbod, maar ook een bezit- en fokverbod. Daarnaast moet de Nederlandse overheid alle noodzakelijke maatregelen nemen om niet-opzettelijke introductie of verspreiding van deze soorten te voorkomen. Onder de Omgevingswet zijn provincies (en in sommige gevallen het Ministerie van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit) belast met het reduceren van hun populaties.
Meer weten?
- Juridische bescherming van vogels
- Beschermde planten, dieren en natuur (Rijksdienst voor Ondernemend Nederland)
- Gebiedendatabase (Ministerie van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit)
- Informatiepunt Leefomgeving
© Foto's: AGAMI © Illustraties vogels: Elwin van der Kolk © Video's: Natuur Digitaal